ΑΥΤΟΣΧΕΔΙΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ

ΑΥΤΟΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΚΙΝΗΣΗΣ ΚΑΙ ΛΟΓΟΥ

• Βάζουμε όλα τα παιδιά να κάνουν το τραίνο βαδίζοντας ρυθμικά και βγάζοντας ήχους ενός τραίνου. Ο ήχος αυτός θα μπορούσε να αντικατασταθεί με μια ηχητικά παρόμοια λέξη ή λέξεις. Έτσι τα παιδιά μπορούν να ασκήσουν το “αυτί” τους πάνω στην γλώσσα, μαθαίνοντας παράλληλα να κρατούν κάποιο ρυθμό μιλώντας ενώ ταυτόχρονα κινούνται.
  Αυτό το παιχνίδι μπορεί να γίνει αφορμή και για κάποιο αυτοσχεδιασμό (σταθμός, αναγγελία άφιξης, τόπος άφιξης, κάποιοι που κατεβαίνουν απ’ το τραίνο, πού πάνε, τί συμβαίνει). Το ίδιο μπορούμε να κάνουμε αντίστοιχα και με άλλα μέσα π.χ. πλοίο, αεροπλάνο κ.λπ.
  Με μουσική υπόκρουση τα παιδιά χρησιμοποιούν διάφορα βοηθητικά αντικείμενα για να κινηθούν μ’ αυτά. Με τον τρόπο αυτό αποκτούν συναίσθηση του σώματός τους και παράλληλα ασκούνται.
  1) Κίνηση με μικρά μπαλόνια.
  2) Κίνηση με χαρτοπετσέτες.
  3) Σχήματα στο χώρο με κορδέλες από πανί ή χαρτί.
  4) Κίνηση με την βοήθεια στρογγυλών φετών από αφρολέξ.
  5) Κίνηση με τα σώματα τυλιγμένα σε διαφανή μεμβράνη.
  6) Κίνηση με τα σώματα ντυμένα με αλουμινόχαρτο.
  7) Κίνηση με το σώμα ντυμένο με εφημερίδες.
  8) Κίνηση με τα σώματα τυλιγμένα με αφρολέξ.
  Με αυτόν τον τρόπο τα παιδιά έχουν την ευκαιρία να μεταχειριστούν το σώμα τους με διαφορετικούς τρόπους και να προσαρμόσουν την κίνησή τους ανάλογα με το υλικό το οποίο “φορούν”.
• Βάζουμε στα παιδιά μια μουσική και τα αφήνουμε να παρασυρθούν σε κίνηση ακούγοντας την μουσική και ίσως λέγοντας τους κατά διαστήματα διάφορες ιδέες πάνω στο μουσικό θέμα.
• Μπορούμε να βάλουμε τα παιδιά να κατασκευάσουν μάσκες. Το καθένα την δική του, από χαρτόνι, τις οποίες θα ζωγραφίσουν. Ανάλογα με το τί μάσκα φοράει ο καθένας μπορούμε να ορίσουμε ρόλους και μπορεί να γίνει ένας ατομικός ή ομαδικός αυτοσχεδιασμός, με βάση την μάσκα. Αυτό είναι πολύ χρήσιμο για τα παιδιά, γιατί η μάσκα έχει την ικανότητα να αδρανοποιεί την εκφραστικότητα του προσώπου, μας δίνει την δυνατότητα να επικεντρώσουμε το ενδιαφέρον μας περισσότερο στο σώμα. Μπορούμε λοιπόν να καθοδηγήσουμε τα παιδιά, λέγοντάς τους να παρατηρήσουν το ένα το άλλο ώστε να μεγεθύνουν την κίνησή τους πράγμα που υπαγορεύεται κι από την χρήση της μάσκας. Σε άλλα μαθήματα θα μπορούσαμε να δώσουμε έμφαση στο λόγο φορώντας την μάσκα, παρατηρώντας τί διαστάσεις παίρνει ο λόγος με την χρήση της μάσκας. Επίσης η μάσκα μπορεί να δουλευτεί και με μουσικές κατάλληλες ώστε τα παιδιά να χορέψουν με την μάσκα.
  Μια γρήγορη και εύκολη κατασκευή μάσκας γίνεται με πατάτα. Παίρνουμε μια μικρή πατάτα, της ανοίγουμε μία τρύπα, μέσα στην οποία μπορεί να χωρέσει το δάκτυλο του παιδιού, ώστε να την κρατάει. Βάζουμε στην πατάτα στόμα, μύτη και μάτια, με χρωματιστές κιμωλίες.
• Αυτοσχεδιασμός έκφρασης χωρίς λέξεις. Δίνεται ένα θέμα και τα παιδιά μιλάνε με την ανάλογη έκφραση μιλώντας “αλαμπουρνέζικα”.
• Αυτοσχεδιασμός μόνο με ήχους μετά από πρόταση ενός θέματος και δίνοντας διάφορες βοηθητικές λύσεις κατά την διάρκεια της άσκησης.
• Λέμε στα παιδιά να εκφράσουν, χρησιμοποιώντας μια λέξη μόνο, διάφορα συναισθήματα (χαρά, λύπη, φόβο, νεύρα κ.λπ.).
• Ζητάμε απ’ τα παιδιά ν’ ακούσουν μια μουσική. Μετά τα ρωτάμε πώς αισθάνθηκαν ακούγοντάς την ή να μας πουν κάτι που φαντάστηκαν. Μπορούμε επίσης να τα βάλουμε να ζωγραφίσουν αυτό που αισθάνθηκαν με την μουσική. Ακόμα μπορούν να παίξουν αυτές τις φανταστικές ιστορίες.
• Παιχνίδι ώστε να δουλευτεί η ρυθμική αγωγή του παιδιού μέσα στην ομάδα (σαν να ήταν χορός αρχαίου δράματος). Χωρίζουμε τα παιδιά σε τρεις ομάδες. Δίνουμε στην κάθε ομάδα μια μουσική φράση.
  - Ομάδα α: Α-ου-ε
  - Ομάδα β: Μάμπα
  - Ομάδα γ: Μάμπα Α-ου-ε.
  Δουλεύουμε την κάθε ομάδα χωριστά στην αρχή, μέχρι να μάθει την φράση της και να συνηθίσει τον ρυθμό της. Μετά, δείχνοντας τις ομάδες με την σειρά, κάθε ομάδα λέει την δική της φράση, σαν ένας χορός αρχαίου δράματος. Μετά από δουλειά πάνω στις ίδιες φράσεις τα παιδιά μπορούν να τις τραγουδήσουν. Αυτό μπορεί επίσης να εξελιχθεί σε κινητικό αυτοσχεδιασμό και να καταλήξει να κρατούν τα παιδιά κρουστά όργανα, ενώ κινούνται στο χώρο λέγοντας ρυθμικά η κάθε ομάδα την φράση της.
• Ζητάμε απ’ τα παιδιά να μιλάνε μεταξύ τους ρυθμικά. Ερώτηση-απάντηση σε κάποιο δεδομένο ρυθμό. Ενώ τα δύο παιδιά μιλάνε, τα υπόλοιπα μπορούν να κρατάνε τον ρυθμό της ομιλίας τους, χτυπώντας παλαμάκια ή κρατώντας κρουστά όργανα. Μπορούμε, όταν τα παιδιά εξοικειωθούν με τον ρυθμό, να τους προτείνουμε να αλλάξουν ρυθμό στην μέση της κουβέντας τους. Το ίδιο μπορεί να γίνει και μελωδικά, δηλαδή να μιλάνε μεταξύ τους τραγουδιστά.
• Ζητάμε απ’ τα παιδιά, με την συνοδεία μουσικής, να αυτοσχεδιάσουν κάποιο χορό, ξαπλωμένα στο πάτωμα, με τα πόδια τους ή με τα χέρια τους.
• Χωρίζουμε τα παιδιά σε δύο ισάριθμες ομάδες. Η μία ομάδα αναλαμβάνει την μουσική και η άλλη εκφράζεται με το σώμα. Η πρώτη ομάδα έχει κρουστά όργανα ή διάφορα σκεύη που μπορούν να κάνουν ήχους, ενώ η δεύτερη ομάδα κινείται σύμφωνα με την μουσική που ακούει. Μετά μπορεί να αλλάξουν ρόλους.

ΑΠΛΟΙ ΚΙΝΗΣΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΑΥΤΟΣΧΕΔΙΑΣΜΟΙ
Άσκηση για να ελευθερωθεί το σώμα των παιδιών και να γνωριστούν μ’ αυτό. Προτείνουμε στα παιδιά να κάνουν διάφορες κινήσεις των χεριών και των ποδιών ανάλογα με την διάθεσή τους. Να τρέξουν, να πηδήξουν, να περπατήσουν με διάφορους τρόπους - στις μύτες, με λυγισμένα γόνατα, - να δοκιμάσουν αστεία περπατήματα, να κάνουν κουτσό, να κυλιστούν στο πάτωμα, να κάνουν τούμπες, να περπατούν και να τρέχουν κάνοντας συγχρόνως και διάφορες κινήσεις των χεριών. Μπορούμε επίσης να δοκιμάσουμε διάφορους κινησιολογικούς αυτοσχεδιασμούς χρησιμοποιώντας διαφορετικά αντικείμενα - όργανα ελκυστικά για τα παιδιά: σχοινιά, μπαλόνια, στεφάνια, μαντήλια, κομμάτια ύφασμα κ.ά.
ΜΟΥΣΙΚΟΣ ΚΙΝΗΣΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΑΥΤΟΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
Άσκηση για να ελευθερωθεί το σώμα μέσα από την μουσική. Τα παιδιά κάθονται σκόρπια και σιωπηλά στο χώρο. Όταν αρχίσει η μουσική κινούνται όπως και όποτε θέλουν. Μετά μπορούμε να ρωτήσουμε τα παιδιά τι ένοιωσαν ή τι φαντάστηκαν ακούγοντας τη μουσική και θα μπορούσαμε να τους προτείνουμε να ζωγραφίσουν αυτό που αισθάνθηκαν με την μουσική. Ακόμη μπορούμε να προτείνουμε να "παίξουν" τις φανταστικές αυτές ιστορίες. Εδώ θα χρειασθούμε μαγνητόφωνο για να βάλουμε την μουσική στα παιδιά. Μπορούμε επίσης να χωρίσουμε τα παιδιά σε δύο ομάδες. Η μία ομάδα θα παίξει την μουσική και η άλλη ομάδα θα κινηθεί ή θα χορέψει ανάλογα.
ΚΙΝΗΣΗ ΚΑΙ ΑΚΙΝΗΣΙΑ
Αναζήτηση και συνειδητοποίηση διαφόρων στάσεων που μπορεί να πάρει το σώμα μέσα στο χώρο. Συνείδηση κίνησης και ακινησίας. Στην διάρκεια διαφόρων κινησιολογικών αυτοσχεδιασμών ζητάμε απ’ τα παιδιά να σταθούν ακίνητα στην όποια θέση βρίσκονται. Στα μεγαλύτερα παιδιά μπορούμε να ζητήσουμε να βρουν, τί θα μπορούσε να αντιπροσωπεύει κάποια στάση π.χ. αν είμαι ζαρωμένος, αν έρπω, κ.λπ. Σ’ αυτήν την άσκηση θα χρησιμοποιήσουμε κάποιο κρουστό ή άλλο όργανο για να δίνεται το σήμα της ακινησίας στα παιδιά.
ΜΟΥΣΙΚΕΣ ΚΑΡΕΚΛΕΣ
Άλλο ένα παιχνίδι για την συνειδητοποίηση του χώρου και της παύσης στη μουσική. Μπορούν τα παιδιά να χωριστούν σε ομάδες, για να είναι λιγότερα. Εδώ χρειαζόμαστε καρέκλες, ή άλλα μικρά καθίσματα. Προετοιμάζουμε μια μουσική και τα καθίσματα (μία καρέκλα λιγότερη από τον αριθμό των παιδιών, τοποθετημένες πλάτη με πλάτη σε δύο σειρές). Παίζουμε τη μουσική και ζητάμε από τα παιδιά να καθίσουν όταν σταματήσει η μουσική. Κάποιο παιδί μένει πάντα όρθιο και σταματά το παιχνίδι. Αφαιρούμε μία καρέκλα και ξαναρχίζουμε. Στο τέλος μένουν δύο παιδιά και μία καρέκλα. Ένα από τα δύο είναι ο νικητής.
ΜΙΚΡΟΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΟΣ ΧΩΡΟΣ
Άσκηση για να αποκτήσουν τα παιδιά συνείδηση του χώρου, μικρού ή μεγάλου. Προσέχουμε την θέση του σώματος μέσα στο χώρο, σε σχέση με τον ίδιο το χώρο και σε σχέση με τα άλλα σώματα. Τα παιδιά κινούνται μέσα στο χώρο. Τους ζητάμε ν’ απλωθούν σ’ ολόκληρο το χώρο, σαν να βρίσκονταν σε ένα μεγάλο λιβάδι. Στη συνέχεια τους ζητάμε να μαζευτούν όλα μαζί και να καταλάβουν όσο το δυνατόν λιγότερο χώρο μέσα στην αίθουσα, σαν να ήταν στριμωγμένα σ’ ένα μικρό κλουβί.